Na rynku nieruchomości i w działalności gospodarczej wkrótce zmienią się zasady. Prezydent Andrzej Duda podpisał dwie ustawy – o obowiązkowym publikowaniu cen mieszkań przez deweloperów oraz tzw. ustawę deregulacyjną, która ma uprościć przepisy dla przedsiębiorców. Co się zmieni i kiedy nowe regulacje wejdą w życie?
Nowe przepisy zobowiązują deweloperów i firmy sprzedające mieszkania oraz domy do podawania rzetelnych, aktualnych informacji o cenach. Od teraz każdy podmiot będzie musiał publikować na swojej stronie internetowej m.in. cenę metra kwadratowego lokalu oraz pomieszczeń przynależnych.
Obowiązek dotyczy także informacji o zmianach cen w czasie. Deweloperzy mają pokazywać, jak cena kształtowała się od rozpoczęcia sprzedaży, i na bieżąco aktualizować dane. Celem regulacji jest zapewnienie przejrzystości i większej ochrony konsumentów w obrocie nieruchomościami.
Nowelizacja wprowadza do ustawy z dnia 20 maja 2021 r. o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego oraz Deweloperskim Funduszu Gwarancyjnym (Dz. U. z 2024 r. poz. 695) art. 19a oraz art. 19b. Na mocy wymienionych przepisów deweloperzy zostali zobowiązani do udostępnienia na swojej stronie internetowej szeregu informacji. Wszelkiego rodzaju oferty kierowane do potencjalnych nabywców powinny uwzględniać adres wymienionej strony internetowej.
Wśród wymaganych informacji wyróżnić należy te pozwalające na identyfikację dewelopera oraz realizowanego przedsięwzięcia deweloperskiego – tutaj przykładowo – konieczność przedłożenia części ogólnej prospektu informacyjnego, ale także informacji o adresie siedziby dewelopera (głównego miejsca wykonywania działalności gospodarczej w przypadku, gdy deweloper jest osobą fizyczną), czy też adres lokalu, w którym prowadzona jest sprzedaż oaz sposób kontaktu nabywcy z deweloperem.
Ponadto, niezbędne stanie się także udostępnienie informacji dotyczących oferowanych lokali mieszkalnych, a w szczególności:
- ceny m2 powierzchni użytkowej każdego z oferowanych lokali mieszkalnych lub domów jednorodzinnych oraz całej nieruchomości lub jej części stanowiących przedmiot umowy;
- ceny pomieszczeń przynależnych, o których mowa w art. 2 ust. 4 ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali oraz praw niezbędnych do korzystania z lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego – w przypadku, gdy cena tych pomieszczeń lub praw nie została uwzględniona w cenie, o której mowa w pkt. I;
- innych niż wymienione w pkt. I i II powyżej świadczeniach pieniężnych, które to nabywca zobowiązany jest spełnić na rzecz dewelopera w wykonaniu umowy przenoszącej własność – uwzględniając podatek od towarów i usług.
Podkreślenia wymaga, iż każdorazowa zmiana cen, o których mowa powyżej, wymaga uaktualnienia informacji przedstawionych na stronie internetowej wraz z podaniem daty tej zmiany. Istotne jest przy tym, aby informacje podane dotychczas nadal były udostępnione na stronie internetowej.
Zważyć należy, iż naruszenie wymienionych obowiązków informacyjnych będzie uznawane za praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów w rozumieniu art. 24 ust. 2 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U. z 2024 r. poz. 1616).
Dodatkową sankcją jest fakt, iż w przypadku powstania rozbieżności pomiędzy ceną udostępnioną na stronie internetowej a ceną oferowaną przy zawarciu umowy, nabywca jest uprawniony do żądania zawarcia umowy z uwzględnieniem ceny dla Niego korzystniejszej.
Deweloperzy, którzy to rozpoczęli sprzedaż lokali mieszkalnych lub domów jednorodzinnych przed nowelizacją, zobowiązani są w terminie 2 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy z dnia 21 maja 2025 r. o zmianie ustawy o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego oraz Deweloperskim Funduszu Gwarancyjnym, dostosować się do wymogów wprowadzanych przez nowe przepisy.
Sześciomiesięczne vacatio legis dla nowych obowiązków
Drugim podpisanym aktem prawnym jest tzw. pierwszy pakiet deregulacyjny. Ustawa wprowadza szereg ułatwień dla przedsiębiorców, w tym zasadę, że nowe przepisy nakładające obowiązki na firmy muszą mieć co najmniej sześć miesięcy vacatio legis. Przedsiębiorcy zyskają więc więcej czasu na przygotowanie się do zmian.
Nowe regulacje określają też tzw. zasadę równoważenia obciążeń administracyjnych. Projektując przepisy, rząd ma dążyć do zmniejszenia biurokracji wynikającej z przepisów regulujących dany obszar działalności gospodarczej. To odpowiedź na rosnące skargi przedsiębiorców dotyczące nieprzewidywalności przepisów.
Więcej wsparcia dla małych firm i rzemieślników
Pakiet deregulacyjny przewiduje także konkretne ułatwienia i wsparcie finansowe. Rzemieślnicy będą mogli prowadzić działalność gospodarczą w formie spółki kapitałowej, co zwiększy ich elastyczność i możliwości rozwoju. Rozprawy przed Krajową Izbą Odwoławczą będą mogły odbywać się zdalnie, co przyspieszy postępowania w sprawach zamówień publicznych.
Nowością jest pełne dofinansowanie z budżetu państwa kosztów szkolenia uczniów w rzemiośle w ramach kształcenia dualnego. Ponadto Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców został zwolniony z opłat sądowych w sprawach, w których występuje w imieniu przedsiębiorców.