Gwarancja a rękojmia – kiedy obowiązują?

Podczas dokonywania zakupów, szczególnie tych większej wartości, często spotykamy się z dwoma pojęciami: gwarancją i rękojmią. Choć mogą wydawać się podobne, to jednak istnieją istotne różnice między nimi, a zrozumienie tych różnic może być kluczowe dla ochrony naszych praw jako konsumentów. Przyjrzyjmy się bliżej, czym różni się gwarancja od rękojmi oraz kiedy każde z tych rozwiązań ma zastosowanie.

Gwarancja – co to właściwie jest?

Gwarancja jest dobrowolnym zobowiązaniem producenta lub sprzedawcy do zwrotu zapłaconej ceny, wymianie rzeczy bądź jej naprawienia  oraz zapewnienia innych usług w stosunku do kupującego, powstające w razie gdy rzecz sprzedana nie ma właściwości wskazanych w oświadczeniu gwarancyjnym. Czas gwarancji może być różny i zależy on ostatecznie od producenta lub sprzedawcy. Jeżeli nie określono czasu obowiązywania gwarancji, termin ten wynosi 2 lata od dnia wydania rzeczy kupującemu. Jest to więc  rodzaj dodatkowego zabezpieczenia dla kupującego, które producent oraz sprzedawca dobrowolnie oferuje, często w celu zwiększenia atrakcyjności produktu.

Rękojmia – prawo konsumenckie w działaniu

Z kolei rękojmia to instytucja prawa cywilnego określająca odpowiedzialność sprzedawcy w związku z ujawnioną wadą fizyczną lub prawną sprzedanej rzeczy. Wada fizyczna polega na niezgodności rzeczy sprzedanej z umową i zapewnieniem sprzedawcy. Natomiast z wadą prawną mamy do czynienia, w sytuacji gdy rzecz sprzedana stanowi własność innej osoby. Rękojmia jest obligatoryjna, przysługuje z mocy samego prawa, obowiązuje od momentu zawarcia umowy i stwarza dla kupującego szereg uprawnień w sytuacji gdy zakupiony towar okaże się wadliwy, czyli niezgodny z zawartą umową.

W razie stwierdzenia, że zakupiona rzecz jest wadliwa, kupujący ma prawo domagać się bezpłatnej naprawy, wymiany produktu na nowy ale także może żądać obniżenia bądź zwrotu zapłaconej ceny. To od kupującego należy decyzja, z której możliwości chce skorzystać a jego wybór jest wiążący dla sprzedawcy.

Rękojmia obejmuje m.in. zobowiązanie sprzedawcy do dostarczenia towaru wolnego od wad. Jeśli produkt posiada wadę, sprzedawca jest odpowiedzialny za jej naprawę lub wymianę. Sprzedawca odpowiada za zakupiony przez kupującego towar przez okres 2 lat. Odpowiedzialność sprzedawcy z tytułu rękojmi może zostać skrócona do roku w sytuacji gdy kupujący zakupił używany towar. W przypadku  nieruchomości okres ten wynosi 5 lat.

Gwarancja a rękojmia – różnice

• Charakter: Gwarancja jest dobrowolnym zobowiązaniem, podczas gdy rękojmia wynika z przepisów prawa i jest obowiązkowa dla sprzedawcy.
• Czas trwania: Okres obowiązywania gwarancji jest zazwyczaj krótszy i zależy od decyzji producenta lub sprzedawcy. Rękojmia, z kolei, ma określony termin, zwykle wynoszący 2 lata, chociaż może się różnić w zależności od rodzaju towaru.
• Zakres ochrony: Gwarancja może oferować dodatkowe korzyści, takie jak serwis pogwarancyjny czy inne świadczenia. Rękojmia zapewnia jednak szerszą ochronę, obejmującą wszelkie wady, które istniały już w chwili sprzedaży.

Odrzucona gwarancja a rękojmia

W sytuacji gdy produkt nie spełnia oczekiwań, a gwarancja zostaje odrzucona bądź też w ogóle nie zostanie udzielona, warto powołać się na rękojmię. Sprzedawca ma obowiązek naprawy wady lub wymiany produktu na nowy, albo zwrócenia pieniędzy, jeżeli wada jest rzeczywiście istotna. Konsument ma również prawo do złożenia reklamacji i dochodzenia swoich praw w przypadku niezgodności towaru z umową.