Jak założyć sprawę w sądzie – ile kosztuje, ile trwa?

Założenie sprawy sądowej może być zawiłe i czasochłonne, jednak dla wielu osób jest to nieuniknione, gdy inne sposoby rozwiązania konfliktu zawodzą. W poniższym artykule wyjaśniamy, jak przebiega procedura wszczęcia postepowania, ile to może kosztować i trwać.

Jak założyć sprawę w sądzie?

Pierwszym krokiem do wszczęcia sprawy sądowej jest ustalenie, który sąd będzie właściwy do jej rozpoznania. Zależy to od rodzaju sprawy oraz zazwyczaj od miejsca zamieszkania pozwanego bądź jego siedziby, jeśli jest on osobą prawną. Kolejnym krokiem jest wniesienie pozwu. Można to zrobić bezpośrednio w biurze podawczym sądu lub za pośrednictwem tradycyjnej poczty. W drugim przypadku za datę złożenia pozwu uważa się datę nadania listu poleconego. Pismo procesowe musi być podpisane podpisem osobistym. W pozwie należy precyzyjnie określić roszczenia oraz podać wszystkie istotne fakty i dowody.

Należy pamiętać o tym, aby do pozwu lub pisma procesowego dołączyć tyle odpisów pozwu lub pisma (wraz z załącznikami), ilu jest uczestników postępowania. Sąd doręczy je tym uczestnikom. Dotyczy to również sytuacji, gdy strony działają przez profesjonalnych pełnomocników.

Jeżeli udzielisz pełnomocnictwa do działania przed sądem pracownikowi bądź profesjonalnemu pełnomocnikowi, dołącz dokument pełnomocnictwa do pozwu lub wniosku.

Ile kosztuje sprawa w sądzie?

Koszty procesu sądowego składają się z opłat sądowych oraz kosztów związanych z udziałem adwokata lub radcy prawnego. W niektórych sprawach do kosztów procesu należy doliczyć wynagrodzenie biegłego za sporządzenie opinii, wynagrodzenie tłumacza przysięgłego itp.  Opłaty sądowe zależą od wartości przedmiotu sporu oraz rodzaju sprawy. W niektórych przypadkach można ubiegać się o zwolnienie z opłat sądowych, na podstawie ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

Opłata sądowa może się wahać od kilkudziesięciu do nawet setek tysięcy złotych. Zależy to od dochodzonej kwoty. Najczęściej opłata wynosi 5 proc. wartości przedmiotu sporu. Warto jednak pamiętać, że w niektórych sprawach opłaty są stałe i ustalone z góry. 

Ile trwa sprawa w sądzie?

Podobnie jak w przypadku opłaty, czas trwania procesu sądowego może być różny. Zależy on od wielu czynników, takich jak obciążenie sądu sprawami, poziom skomplikowania sprawy oraz płynność działania stron. W przypadku prostych spraw cywilnych rozstrzygnięcie może nastąpić stosunkowo szybko, natomiast bardziej skomplikowane sprawy mogą być przedmiotem długotrwałego postępowania sądowego.

Ze statystyk prowadzonych przez Ministerstwo Sprawiedliwości wynika, że średni czas trwania postępowań sądowych w I instancji w 2021 roku wynosił 7,1 miesiąca i był dłuższy o 3 miesiące względem średniego czasu postępowania sądowego w 2011 roku. Z naszego doświadczenia wynika, że z reguły postępowanie sądowe od wniesienia pozwu do uzyskania prawomocnego wyroku trwa parę lat. 

Opracowanie: Adwokat Ernest Horodecki